ΖΟΥΜΕ ΣΤΗΝ ΙΣΤΟΡΙΚΟΤΕΡΗ ΧΩΡΑ

ΖΟΥΜΕ ΣΤΗΝ ΙΣΤΟΡΙΚΟΤΕΡΗ ΧΩΡΑ

ΖΟΥΜΕ ΚΑΙ ΣΤΗΝ ΟΜΟΡΦΟΤΕΡΗ ΧΩΡΑ

ΖΟΥΜΕ ΚΑΙ ΣΤΗΝ ΟΜΟΡΦΟΤΕΡΗ ΧΩΡΑ

Πέμπτη 17 Νοεμβρίου 2016

Οδοιπορικό στο οχυρό Ποποτλίβιτσα (Παπαδοπούλα) (φωτο)

Το οχυρό Ποποτλίβιτσα είχε κατασκευαστεί στο ομώνυμο ύψωμα του Μπέλες, σε υψόμετρο 1637 μέτρα και αποτελούσε το πρώτο, από δυτικά, οχυρό της Γραμμής Μεταξά. Η κατασκευή του δεν είχε ολοκληρωθεί και συνεπώς η μαχητική του ισχύς ήταν περιορισμένη. Διέθετε 1 απλό, 4 διπλά και 4 τριπλά πολυβολεία, 1 Α/Α πυροβολείο, 1 ολμοβολείο με οπτικό σταθμό, 1 παρατηρητήριο με ολμοβολείο, 2 απλά παρατηρητήρια και 2 απλές εξόδους. Το ανάπτυγμα των υπογείων καταφυγίων ήταν 270 μέτρα, το δε δίκτυο των υπογείων διαδρόμων θα είχε μήκος 520 μέτρα, σύμφωνα με το σχεδιασμό, εφ΄ όσον ολοκληρωνόταν η κατασκευή του. Το όλο έργο έμεινε ημιτελές καθώς το κύριο συγκρότημα αποτελείτο από ενεργά σκέπαστρα που συνδέονταν μεταξύ τους με ορύγματα και μόνο η προκεχωρημένη διμοιρία βρισκόταν σε ολοκληρωμένο έργο. Η κατασκευή των υπογείων διαδρόμων του κυρίως οχυρού δεν είχε ξεκινήσει και για το λόγο αυτό χαρακτηριζόταν ως «ανοικτόν οχυρόν». Τη φρουρά του συγκροτούσαν 3 αξιωματικοί και 120 οπλίτες, υπό το λοχαγό Θελούνη.
Η επίθεση εναντίον του οχυρού ανατέθηκε στο 1ο τάγμα του 85ου Ορεινού Συντάγματος Κυνηγών και τον 2ο λόχο του 95ου Ορεινού Τάγματος Μηχανικού. Οι προσπάθειες τους θα υποστηρίζονταν, εκτός των άλλων και από τρία αντιαρματικά των 37 και ενός ορειβατικού πυροβόλου των 75 χιλιοστών. Ήδη από την παραμονή βρισκόταν στις θέσεις του επί των συνόρων. 
Με το ξημέρωμα, την 05.40', άρχισε η βολή πυροβολικού, εναντίον της Ποποτλίβιτσας, Ιστίμπεη και λοιπών οχυρώσεων του Υποτομέα, που συνεχίστηκε μέχρι την 08.00'. 
Με το πέσιμο και της τελευταίας βόμβας των αεροπλάνων το τάγμα εξόρμησε από τη γραμμή εφόδου, σε ευρύ μέτωπο. Όταν ο 1ος λόχος μπήκε σε μια χαράδρα, μπροστά από το οχυρό, προκειμένου να το προσβάλει, βρήκε τους μαχητές του έτοιμους να τον αντιμετωπίσουν χωρίς να έχουν πάθει τίποτε από την σφοδρότητα των βομβαρδισμών. Οι Γερμανοί κυνηγοί παρακάμπτουν τα χαρακώματα που βρισκόταν χαμηλότερα, παρόλο που η αντίσταση σ' αυτά έφθασε σε βαθμό αγριότητας. Η επίθεση όμως που εξαπολύθηκε, αμέσως μετά, εναντίον του οχυρού είχε οδυνηρά αποτελέσματα καθώς τα αυτόματα όπλα που ξεπρόβαλαν από τις καλά παραλλαγμένες θυρίδες του οχυρού αποδεκάτισαν τους επιτιθέμενους. 
Ο 3ος λόχος μόνο με μια διμοιρία μπόρεσε να πλησιάσει ένα από τα έργα του οχυρού και προσπάθησε να το ανατινάξει, χωρίς να το καταφέρει, λόγω του μεγάλου πάχους του. Ο διοικητής του 85ου Συντάγματος, προκειμένου να βοηθήσει την ενέργεια του 1ου τάγματος αιτείται την 10.30' την επέμβαση αντιαεροπορικών πυροβόλων 88 χιλιοστών εναντίον των φατνωμάτων των έργων καθώς και βολή του 95ου Συντάγματος Ορεινού Πυροβολικού. Την 11.00' ζητά εκ νέου την υποστήριξη αεροπορίας. Παρά τις συνεχείς συγκεντρώσεις και μεταφορές πυρών τόσο του πυροβολικού όσο και της αεροπορίας, η επίθεση δεν μπόρεσε να επαναληφθεί. Μέχρι την 12.00' όλες οι προσπάθειες είχαν αποκρουστεί με επιτυχία. Οι Γερμανοί μέχρι την 16.00' άφησαν στο πεδίο της μάχης 31 νεκρούς και 91 τραυματίες, χωρίς να υπολογίζονται οι νεκροί του 1ου λόχου που καθηλώθηκε στις πλαγιές του Ρουπέσκο και έπαθε μεγάλες φθορές τόσο από την Ποποτλίβιτσα όσο και από τα τρία πολυβολεία. Για το λόχο αυτό αναφέρει ο διοικητής της μεραρχίας JuIius RingeI: «Ούτε εδώ είχαν καταφέρει τα στούκας και το πυροβολικό να προκαλέσουν σοβαρές ζημιές, παρά μόνο επιφανειακές, ιδιαίτερα στο Ρουπέσκο, που με 1951 μέτρα ύψος φάνταζε σαν ανυπέρβλητο εμπόδιο που ορθώνεται μέχρι τον ουρανό. Εδώ περιμένουν χωμένοι μέσα σε τρύπες στο χιόνι περίπου 50 άνδρες από τον 1ο λόχο του 85ου συντάγματος, ακριβώς κάτω από τα πολυβολεία του εχθρού έχοντας τεταμένη την προσοχή τους για κάθε ήχο ή κάθε σκιά στο σκοτάδι που οι νιφάδες τυλίγουν σε πυκνό πέπλο
 Ολόκληρη τη μέρα προσπαθούσαν να κάνουν ένα τουλάχιστον από τα καταραμένα πολυβολεία να σωπάσει. Μάταια. Κάθε γέμιση εκρηκτικών που εκρήγνυτο μέσα στις θυρίδες των πολυβολείων, κάθε εύστοχη βολή των αντιαρματικών και του ορεινού πυροβολικού από το απέναντι ύψωμα, φαίνεται πως προκαλούσαν μόνο γέλια στους Έλληνες. Αισθάνονταν απολύτως ασφαλείς και μας περίμεναν σαν τα κυνηγόσκυλα στο καρτέρι. Μόλις αντιλαμβάνονταν την παραμικρή κίνηση στο χώρο μπροστά από τα πολυβολεία εξαπέλυαν κύμα πυρός. Καθώς πέφτει η νύχτα σταματά κάθε δραστηριότητα. Το μόνο που μπορούμε να κάνουμε είναι να περιμένουμε. Οι άντρες κάθονται τυλιγμένοι με τις παγωμένες χλαίνες και τα αδιάβροχα να κρέμονται σαν μικρές στέγες από τους ώμους τους. Οι σκοποί επαγρυπνούν για κάποια κίνηση, ενώ κάποιοι άλλοι κάθονται τριγύρω προσπαθώντας να ξεγελάσουν την πείνα τους με ένα τσιγάρο.. »
Το σύνταγμα για να αντιμετωπίσει την κατάσταση διατάσσει το τάγμα να παρακάμψει το ύψωμα Ποποτλίβιτσα με έναν ενισχυμένο λόχο και να προσβάλει το οχυρό από νοτιοανατολικά. Μία τέτοια ενέργεια όμως απαιτούσε την απώθηση των τμημάτων Σουλτανίτσας. Ο 2ος λόχος με διμοιρία σκαπανέων κατόρθωσε την 17.45' να ανέβει στην Ποποτλίβιτσα, δέχθηκε όμως ισχυρή αντεπίθεση από όλες σχεδόν τις πλευρές και οπισθοχώρησε. Συνελήφθησαν δυο αιχμάλωτοι.
Έτσι αναγκάστηκε η Μεραρχία να διατάξει την διακοπή της επίθεσης και τα τμήματα να εξασφαλίσουν το δυτικό πλευρό έως ότου προετοιμαστεί νέα επίθεση. Στο κρίσιμο αυτό σημείο αυτό αρχίζει η αποχώρηση των ανδρών του πυροβολικού. Κάποιοι την αποδίδουν στην εξάντληση των πυρομαχικών. Θα μπορούσε να αποτελεί έναν σοβαρό λόγο. Όμως η αλήθεια είναι άλλη.Γιατί δεν διατάχθηκαν να εξασφαλίσουν την περιοχή «πάσει θυσία» ή έστω προωθούμενοι στον ενδιάμεσο χώρο Ποποτλίβιτσα - Σουλτανίτσα; Διότι και αυτοί στη διάρκεια της νύχτας είχαν πάρει διαταγή σύμπτυξης, η οποία πραγματοποιήθηκε την 6η πρωινή της 7 Απριλίου(έκθεση Μουζάκη). Γίνεται κατανοητό επομένως γιατί και κάτω από ποιες συνθήκες συνέχισε τον αγώνα ο Θελούνης και τα παλικάρια του. Εγκαταλείφθηκαν. Όπως και τα άλλα οχυρά του Μπέλες. Στη διάρκεια της νύχτας κατόρθωσαν οι Γερμανοί να ανέβουν πάνω στο οχυρό, χωρίς όμως να το καταλάβουν. Οι δυνάμεις αυτές προσπάθησαν όλη την επόμενη μέρα, ανεπιτυχώς, να εισχωρήσουν στις στοές. Μέχρι την 15.00΄ καταστράφηκαν από τον 3ο λόχο τρία έργα, ενώ άλλα δεκατρία παρέμειναν άθικτα. Το αποτέλεσμα των μαχών όμως στα παρακείμενα οχυρά ανάγκασε το διοικητή του σε παράδοση την 19.00' της 8ης Απριλίου. Ο αριθμός των νεκρών του οχυρού ανήλθε σε έντεκα.


Η αντιγραφή του ιστορικού  κειμένου και των φωτογραφιών είναι απο τη σελίδα του κυρίου 


Να είστε όλες και όλοι καλά,
εντός και εκτός Ελλάδας.

Δεν υπάρχουν σχόλια: