΄Έθνος,τι είναι Έθνος?

 Έθνος ονομάζεται ένα σύνολο ανθρώπων που μοιράζονται κοινά γνωρίσματα που διακρίνουν το σύνολο αυτό, σε παγκόσμια κλίμακα. 

Τα κυριότερα από τα γνωρίσματα αυτά μπορεί να είναι η φυλή, η γλώσσα, το θρήσκευμα, η κοινή ιστορία και πολιτισμός και η γεωγραφική καταγωγή. 

Ιστορικά όμως, βασικότερο στοιχείο για την ύπαρξη ενός έθνους είναι η ανάπτυξη της εθνικής του συνείδησης ή ακριβέστερον η αυτή ιστορική αποστολή,δηλαδή ο ιδεολογικός παραγκωνισμός των υπόλοιπων στενότερων (π.χ. φατριασμός, τοπικισμός) ή και ευρύτερων (π.χ. φυλετισμός, αυτοκρατορισμός, οικουμενισμός) ομαδοποιήσεων, χάριν του εθνικισμού.

 

 

Γενικά

Στην Ευρώπη, η ανάπτυξη της εθνικής συνείδησης ξεκίνησε για τα περισσότερα έθνη (εξαιρουμένων Ελλάδας και Ιταλίας) κατά την Αναγέννηση, οπότε και τα πρώτα περιορισμένα κατ΄ έκταση βασίλεια που υπήρχαν μέχρι τότε μετατράπηκαν σταδιακά σε κράτη σημερινής μορφής. Κατά τη μαρξιστική θεώρηση, υποστηρίζεται ότι η άνοδος του εθνικισμού υπήρξε απαραίτητη για τη μετάβαση από τη φεουδαρχία στον καπιταλισμό και για την άνοδο της αστικής τάξης στη θέση που κατείχε η αριστοκρατία ως άρχουσα τάξη του κράτους.

Το έθνος καταλαμβάνει μια κοινή εδαφική έκταση (γεωγραφική περιοχή), γι΄ αυτό και τα μέλη που το απαρτίζουν έχουν κοινά συμφέροντα χώρου και εδάφους ΄με συνέπεια της δημιουργίας της έννοιας της πατρίδας. Έτσι, η ανάπτυξη της εθνικής συνείδησης οδήγησε συγχρόνως σε ταύτιση του χώρου κράτους με το έθνος και κατ΄ επέκταση η διοίκηση αυτού με τον Ηγεμόνα του.

Σήμερα θεωρείται ότι η αποφασιστική συνδετική δύναμη ενός έθνους είναι εκείνη που προέρχεται, κατά ποικίλους τρόπους, από μια έντονη αίσθηση της δικής του ιστορίας, της ιδιαίτερης ακόμη και θρησκείας αλλά και της μοναδικότητας της ομιλούμενης γλώσσας, που αποτελούν και τα κύρια αντικείμενα της έρευνας των εθνολόγων.

Η έννοια του έθνους παραλλάσσεται ανάμεσα σε δύο σχολές που την αντιλαμβάνονται διαφορετικά η κάθε μία. Η παραπάνω οριοθέτηση της έννοιας του έθνους απαντάται στην γερμανική περί έθνους σχολή. Η δεύτερη σχολή είναι η γαλλική περί έθνους όπου ως έθνος νοείται το σύνολο των ανθρώπων που αυτοπροσδιορίζονται και εντάσσουν εαυτόν (αίσθημα του ανήκειν) σε ένα συγκεκριμένο έθνος, ανεξαρτήτου βιολογικής καταγωγής ή γλώσσας κλπ. Ο Ερνέστ Ρενάν χαρακτηρίζει αυτή τη διαδικασία αυτοπροσδιορισμού του καθενός ως ένα καθημερινό δημοψήφισμα.

 

 

Ιστορική εξέλιξη

Το έθνος όντας ιστορικό φαινόμενο εξελίσσεται. Για παράδειγμα, το «όμοιο αίμα και όμοια γλώσσα έχουν οι Έλληνες και τους ίδιους ναούς θεών και θυσίες κάνουν κοινές και τα ήθη τους μοιάζουν» σύμφωνα με τον Ηρόδοτο αποτελεί έναν πρώτο ορισμό.

Ο ορισμός του Ηροδότου, αν και παλαιός, δεν υστερεί των μεταγενέστερων. Θα νόμιζε μάλιστα κανείς ότι το ζήτημα έχει μελετηθεί από παλιά και ότι ελάχιστα μένουν να ειπωθούν. Όμως υπάρχουν κεφαλαιώδεις διαφορές ανάμεσα στην αρχαία και τη σύγχρονη εποχή. Αυτό που διαπίστωνε ο Ηρόδοτος ήταν η πολιτιστική ταυτότητα (ή πολιτιστική ενότητα) των Ελλήνων και σε αυτήν αναφερόταν. Μάλιστα αυτή ήταν σαφέστατα διακριτή και συμβατή με τα κράτη τους. Είτε πόλεις-κράτη ήταν αυτά είτε αυτοκρατορίες και δεν έμπαινε ζήτημα καθορισμού του ενός από το άλλο, ταύτισης ή σύγχυσης. Αντίθετα στη σύγχρονη εποχή η σχέση έθνους-κράτους είναι στενή και καθοριστική. Σχεδόν δεν νοείται το ένα χωρίς το άλλο. Ακόμα η λέξη έθνος σήμαινε μάλλον τη φυλή, έτσι μέσα στους Έλληνες υπήρχαν πολλά έθνη. Και οι κοινωνικοί σχηματισμοί, οι δομήσεις, ήταν διαφορετικοί.

Βικιπαιδεια

Να είστε όλες και όλοι καλά,

εντός και εκτός Ελλάδας.